Bašičević Bosilj Ilija
Ilija Bašičević Bosilj (Šid, 1895 - Šid, 1972)
Rođen 1895. u Šidu, Srbija. Slika od 1957. U početku radi crteže i gvaševe potom ulje na drvu, platnu, lesonitu, kartonu, papiru i ređe na staklu. Prvi put izlaže samostalno 1963. Svom rodnom mestu poklonio je svoj legat slika. Danas je to galerijski-muzejska zbirka koja nosi njegovo ime Ilijanum i ujedno najveća kolekcija njegovih slika.
Jedan je od najznačajnijih predstavnika tzv. art bruta u Srbiji. Izlagao je u zemlji i inostranstvu, kao i na značajnim međunarodnim izložbama u svetu i dobijao nagrade i priznanja za svoja ostvarenja. Na Trećem Trijenalu naivne umetnosti u Bratislavi 1972, Iliji je poshumno dodeljeno posebno priznanje međunarodnog žirija za dostignuća na planu naivne i marginalne umetnosti. Svetski je klasik.
U ciklusu Ilijada, koji nema ničeg zajedničkog sa Homerovim epom, već je nazvan po imenu samog umetnika, brojne su umetnikove aluzije na realni svet, njegovi obračuni sa ljudskom glupošću, dvoličnošću, licemerstvom.
Ilijin opus možemo razvrstati u nekoliko većih tematskih celina. Najbrojnije su slike biblijskih motiva, naročito starozavetne scene. Slede motivi inspirisani epovima, legendama i mitovima. Sledi ciklus sa likovima stvarnih i nestvarnih životinja. Na kraju su slike sa scenama vezanim za leteća astrološka bića. Ilijina dela nisu deskriptivna nego alegorije slojevitog i simboličkog podteksta. Kod njega nema razlike u predstavljanju apokaliptičkog anđela i savremenog kosmonauta, kraljeva iz Apokalipse i kralja iz Ilijade, između obične, apokaliptične ili rajske ptice itd. Ilija stvara antiiluzionistički i apstraktno. Ne služi se perspektivom, eliminiše reminiscencije i uopštava, predočava u smislu znakova odnosno simbola.
Literatura:
M. Bošković; M. Maširević,Samouki likovni umetnici u Srbiji, Torino, 1977
Oto Bihalji-Merin; Nebojša Bato Tomašević, Enciklopedija naivne umetnosti sveta, Beograd, 1984
N. Krstić, Naivna umetnost Srbije, SANU, Jagodina, 2003
N. Krstić, Naivna i marginalna umetnost Srbije, MNMU, Jagodina, 2007
Lj. Kojić, Dragutin Aleksić, monografija, MNMU, Jagodina, 2007
Izvor: Muzej naivne i marginalne umetnosti